بشیر فضائلی شاعر خوش قریحه بهاری

پدر بزرگ وی، مرحوم آقا غلامحسین فضائلی، از شعر و ادب ترکی و زهد و عرفان بهره ای وافر داشت و عشق او به سالار شهیدان امام حسین (ع) و مراثی و نوحه های دل انگیز وی، زبانزد عام و خاص است. والد وی، میرزا مالک فضائلی، این فضائل و خصائل را از چنان پدری به ارث برده و برای شاعر ما، به ودیعت نهاده و اینهمه با روح حساس و طبع نازک “واله” عجین گشته و ذهن و زبان او را مستعد سخن پردازی کرد. اگر شرح شورانگیز عشق “شهریارِ” ملک سخن و آفریننده منظومه جاویدان ترکی “حیدربابایه سلام” ، کیمیاگر جان وی گشت ، بازی روزگار شعبده ای دیگرگونه فراروی “واله” نهاد و حوادث و آلام روزگار، روح او را در خلسه ای ژرف فرو برد و بیش از همه، ابتلای مادر مهربانش به بیماری مزمن آسم ـ که در دوازده سالگی شاعر رخ نمود ـ و حوادث ناگفتنی دیگر و بالاخره ، مرگ مادر ـ در سن 34 سالگی شاعر ـ بر روح و روان او تاثیری جانگزا نهاد و این همه طبع وی را لطیف تر و زبانش را تاثیر گذارتر کرد.

عشق او به زبان فخیم شیرین اما مظلوم ایل مردمش “ترکی” ، عشقی دیرینه و ذاتی و حدیثی دیگر است. او معتقد است عنصر اساسی هویت هر قوم و ملت “زبان” اوست وچنانچه یک ملت در برابر ملتی دیگر دست از زبانش بردارد، بیگمان هویت و شخصیت خود را از دست می دهد و تاریخ به روشنی نشان می دهد که مردم بی هویت به آسانی مغلوب می گردند. ترکها در طول تاریخ بخاطر استعداد و توانایی خدادادی خود در همه زبانها خود نیز با استادی تمام به هنر نمایی و شاعری پرداخته اند ، “واله” نیز این توانایی را با سرودن اشعار بسیاری به زبان فارسی نشان داده است. او نیز در کسوت تدریس و تعلیم در مدارس به خدمت به مردمان خوب این سرزمین مشغول می بود. اشعار ترکی “واله” ، شمیم دلنشین اشعار “صراف تبریزی” را داراست. اینک سه نمونه از اشعار وی را تقدیم خوانندگان عزیز می نماییم:

“باهار” شهه ری

بو شهر-ی “باهار”ین نئجه گؤیچه گ چؤلو واردیر
چؤللرده ، عجب گؤرمه یه چیچک ، گولو واردیر

داملار دالی خوش منظره لی ، دشت-و دمندیر
“بئیگ بند” باشی ، خوش خاطیره لی ، “دیک یول”و واردیر

“باغلار یولو” باقیدیر هُلَه ، گل ـ گئدی واردیر
رؤونقله قالوب ، گل ـ گئده ، چوخ سئوگیلی واردیر

اییام اَلی گر چاتسا ، پوزه ر گولشن ـ ی مئهری
ضَرضَر یئلی وار ، ابرـ ی عضب وار ، دولو واردیر

یا رب ! بو گؤزه ل چؤلدن ایراق ائیله جفانی
آخیر بو چؤلون هم گولو ، هم سونبولو واردیر

گولچؤهره ، گؤزه ل یاریمی ، یا رب ، منه چاتدیر
چون مئهرـ ی محببتده منیمله یولو واردیر

گر خلقیدن ایراقدا گزه ر “واله”-یی میسکین
خلوتده اؤزویله ن گئجه لر غولغولو واردیر

کوفر-ی زولفون

کَسًسُه هر کیمسه چؤره گ ، ریشه سینی “تاری” کسه ر
تیغ ـ ی حق ، گئج کسه ر آمما ، کسه چوخ کاری کسه ر

کوفر ـ ی زولفون ، اَله شمشیر آلا ، حد جاری ائده
بس کی وار عدلی ، کسه هر نمه نی ، یاری کسه ر

بئلیوه باغلاما زوننار ، مسیحا گؤزه لیم
اینجه دیر بس کی بئلین ، حلقه-یی زونناری کسه ر

حلقه-ی داری اؤپه ر ، مردم ، مردانی بلا
بلی ، حق اهلی ، حقیقتده نخ ـ ی داری کسه ر

گول فقط باخمالیدیر ، دست ـ ی طمع طاقتی یوخ
تیغی وار ، حؤرمتی وار ، دست -ی طمعکاری کسه ر

گؤول (دل)

دنیاده هامه درده اولان مبتلا گؤول
گون گورممیش فلک زده بختٍ قرا گؤول
چوخ چوخ، چالیشده چاره قئله، چاره تاپمده
بیچاره قالدی، تاپمده  درده  دوا گؤول

بیر گون وورولده بیر گُوزله کامه چاتمدی
هجران اُوتوندی یاندی عجب بینوا گؤول
یوخدور  قراره  محرم و بیگانه  دن قاچار
بیلمز گئده، چئخه، بو جهاندان هارا گؤول

دنیاده دیل یاراسه ساقالمز، دواسی یوخ
دیلّردن اُخ ییوب وارٍدی مین یارا، گؤول
گوردین گُوزل، زمانه‌ده بیر رحمه گلمدین؟
بیر گون گتٍرمًدین الٍوًه، اُولدی تا گؤول

یاردن سوره گوزًلّره بیر مایل اولمده
عشق عالمنده اُلده وفادن فدا گؤول
گون گچده بٍئل بوکولده قوجالدیگ ملالدن
دنیاده یوخ وفا ،نجه اولسون رضا گؤول
(واله) بؤ گؤول الٍندن عجب داره گلمیشم
یا من گًرگ چًکم اوزمه داره یا گؤول

انتهای پیام/