وقتی که آجر مایه تفاخر بود

وقتی که آجر مایه تفاخر بود

امروزه تفاوت فراوانی بین معماری جدید و قدیم مشاهده می شود در گذشته عمده مصالح بناها خشت، کاهگل و چوب بود. تنها در برخی سردرها و یا چند آجر در نمای بناها آن هم جهت تزیین کار می کردند. آجرها هم از منطقه باستانی بهار موسوم به «قُرُق» (qoroq) در شرق بهار بر اثر حفاری بیرون آورده و کار می شده است. به همین دلیل است که در اصطلاح عامه به طور کنایه می گویند: «آجُورلِه قاپِنی تَخدَه قاپیَه ایشِه دُوشَر» (âjurle qâpeni taxda qâpeya eiše dušar) به معنی: در خانه آجری روزی به در تخته ای می افتد. چنانچه ذکر شد در بهار قدیم کمتر خانه ای یافت می شد که سر در آن از آجر باشد و معمولاً افراد غنی توان تهیه و نصب آن را داشتند. منظور گویند از این مثال یادآوری نیاز انسان ها به همدیگر است و به شنونده گوشزد می کند که اگر چند صباحی ایام به کام شما بود نباید افراد زیر دست را فراموش نمایید. زیرا هر آن امکان دارد ورق برگشته و روزی به همان کسانی که مورد بی مهری قرار داده است نیازمند و محتاج گردد. برخی هم در مقابل تکبر دیگران می گویند: «آجوُرلِه قاپِه نِشانُوق وَرَی» (âjur qâpe nešânoq varay) به معنی: در خانه آجری را به من نشان می دهی. از گذشته های دور اگر کسی بخواهد با توجه به مال و ثروتی که دارد برای دیگران فخر فروشی نماید افراد پایین دست برای اعلام نارضایتی خود از ضرب المثل فوق بهره می گیرند.

سلیم سلیمی موید
رییس مرکز معرفی فرهنگی
پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری

انتهای پیام/