ازدیاد سگ‌های ولگرد چگونه به انقراض حیوانات و تخریب حیات وحش منجر می‌شود؟

سگ‌ها حیواناتی هستند که طی سالیان طولانی توسط انسان اهلی شده و از اجداد خود در طبیعت جدا شده اند تا برای مقاصد مختلف مورد استفاده قرار گیرند.
این حیوانات غیر طبیعی و دست پرورده بشر در صورت ورود به زیستگاه‌های طبیعی آسیب‌های جبران ناپذیری به حیات وحش زخم خورده ایران وارد می‌کنند.
سگ‌های اهلی علفخواران وحشی را زخمی و می‌کشند. سگ‌های اهلی با دنبال کردن نشخوارکنندگان وحشی در طولانی مدت باعث ایجاد میوپاتی عضلانی در آن‌ها می‌شوند که حتی اگر توسط خود سگ کشته نشوند با آسیب‌های شدید کلیوی و عضلانی چند روز بیشتر زنده نمی‌ماند.
میزبان اصلی بسیاری از کرم‌های پهن سگ‌های اهلی هستند که در آن‌ها این آلودگی انگلی مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما با دفع مدفوع در چراگاه‌های طبیعی و استفاده علفخواران وحشی از علوفه آلوده در مغز و محوطه بطنی آن‌ها کیست‌هایی تشکیل می‌شود که باعث آسیب جدی به مغز و مرگ علفخوار وحش می‌شود.

میزان آلودگی به انگل‌هایی که میزبان اصلی آن سگ‌ها هستند در بین نشخوارکنندگان در زیستگاه‌های طبیعی و پارک‌های ملی اطراف تهران باورکردنی نیست و هر روز حیواناتی که به این دلیل آسیب دیده اند به سازمان محیط زیست ارجاع داده می‌شوند. برخلاف مناطق ذکر شده گزارشات در مورد این آلودگی در نشخوارکنندگان وحشی در دنیا انگشت شمار است. گفتنی است؛ که در ایران کمتر از ۵۰۰ قلاده پلنگ آسیایی زیست می‌کنند. در سال ۱۹۹۴ یک سوم جمعیت شیر‌های سرنگتی تانزانیا به دلیل ابتلا به بیماری دیستمپر تلف شدند که در سال ۱۹۹۶ مشخص شد از سگ‌های اهلی به آن‌ها منقل شده است. در سال ۲۰۰۱ اپیدمی مشابهی از بیماری دیستمپر در شیر‌های نوگوروگورو آن‌ها را تا مرز انقراض پیش برد که از سگ‌های اهلی به آن‌ها منتقل شده بود.
بیماری دیستمپر سگسانان در یوزپلنگ‌ها در نامیبیادر سال ۲۰۱۰ گزارش شده است و تعداد بسیار زیادی از فک‌های خزری، پستانداران دریایی در خطر انقراض در دریای خزر در سال‌های ۱۹۹۷، ۲۰۰۰ و ۲۰۰۱ به دلیل ابتلا به این بیماری تلف شدند.

بیماری دیستمپر در گربسانان بزرگ علایمی خاص از جمله کوری، کاهش پرخاشگری، بی تعادلی و در نهایت صد در صد مرگ همراه است. در صورت بروز این اپیدمی چه بر سر پلنگ ایرانی و یوزپلنگ آسیایی خواهد آمد. هیچ دستگاهی در ایران جمعیت بالای ۲۰ عددی یوزپلنگ را در خود جای نداده و کمتر زیستگاهی در دنیا را می‌توان نام برد که جمعیت بالای ۲۰ عدد یوزپلنگ ایرانی را داشته باشد و این یعنی انقراض در صورت بروز این بیماری است.
یوزپلنگ‌ها این گربه‌سانان خجالتی برخلاف تصور عموم بسیار ضعیف‌تر از سگ‌های درشت جثه چه ولگرد و چه گله است و با مراجعه به گزارشات سال‌های اخیر می‌بینید که سگ‌ها بعد از تلفات جاده‌ای بیشترین جان را از این گربه ۳۵ عددی و به شدت در خطر انقراض گرفته است.
سگ‌های اهلی بی سرپرست می‌توانند به نگهدارنده‌های جدید بیماری‌های بدل شده و این بیماری را بین حیات وحش و جوامع شهری حفظ کنند. بیماری هاری بیماری است که چه در حیوانات و چه در انسان فاقد درمان است و نتیجه آن مرگی دردناک است و ایران از آلوده‌ترین کشور‌ها دراین مهم است.
این‌ها تنها گوشه‌ای بسیار کوچک از مخاطراتی است که برای حیات وحش ایران توسط سگ‌های بی سرپرست و ولگرد آزاد در زیستگاه‌های طبیعی ایجاد می‌شود. سال‌های است که کشور‌های پیشرفته دنیا با این مشکل رو به رو بوده اند برای آن راهکار داده اند و البته موفق هم شده اند.
۵ یوزپلنگ از بین ۳۵ یوز آسیایی باقی مانده در دنیا توسط سگ‌ها در مدت کمتراز ۳ سال کشته شدند. یوز‌های باقی مانده می‌توانند بعد از جاده‌های مرگ این بار خوراک سگ‌های اهلی آزاد در زیستگاه‌ها شوند.

کنترل دامپزشکی و اقدامات پیشگیرانه از جمله انجام واکسیناسیون ودرمان ضد انگلی برای سگ‌های مذکور ممکن نیست و واکسیناسیون باید به صورت مداوم و دوره‌ای صورت پذیرد تا تاثیر داشته باشد که انجام این کار برای سگ‌های آزاد در زیستگاه طبیعی مانند یک شوخی است. همچنین عقیم سازی درمورد سگ‌های ولگرد در زیستگاه‌های طبیعی بدون در نظر گرفتن هزینه نجومی که با آن می‌توان حتی مسیر جاده‌های خطرآفرین را تغییر داد که کاری غیر علمی و غیر عملی است چرا که سگ‌های عقیم هم کماکان یوز می‌شکند و بیماری منتقل می‌کنند.
باید بدانید که با غذارسانی به سگ‌های بی سرپرست که دسترسی به زیستگا‌های طبیعی دارند جمعیت آن‌ها را افزایش می‌دهید و باعث شکار مستقیم و غیر مستقیم حیات وحش کشور می‌شوید.
یکی از پایه های اولیه کنترل جمعیت حیوانات اهلی آزاد و بی سرپرست مدیریت صحیح پسماند است این مدیریت متاسفانه در ایران به صورت درست صورت نمی گیرد و همین موضوع منجر به افزایش کلنی های حیوانات اهلی بی سرپرست می وشود. زیستگاه های طبیعی تنها پناه ما است ، کشتن گونه های بسیار نادر و در  خطر با ناآگاهی و بی تدبیری منجر به خطر افتادن ادامه نسل آنها می شود که این کار کمتر از کار شکارچیان غیر مجاز نیست.

برخی افراد ناآگاه که کمر به کشتار گونه‌هایی همچون پلنگ و یوزپلنگ بستند مانند سلطان‌هایی هستند در گذشته به کشتار شیر و ببر ایرانی دست می زدنند.
گفتنی است؛ بیشتر مواردی که سگ ها به صورت مستقیم به حیات وحش آسیب جدی می رسانند از دیده‌ها پنهان است زیرا در بیشتر موارد لاشه کاملا خورده می شود و باقی مانده ای برای تشخیص نیست.
حمایت از حیوانات به حمایت از سگ های ولگرد محدود نمی‌شود و حیات وحش زخم خورده ما درمقابل این موجود دست ساز بشر نیاز به حمایت دارد. / باشگاه خبرنگاران جوان

انتهای پیام/