صادرات فرش به روسیه از یک «حمام قدیمی»/ فعالیت ۱۵۰ بافنده زیر نظر بانوی بهاری

صادرات فرش به روسیه از یک «حمام قدیمی»/ فعالیت ۱۵۰ بافنده زیر نظر بانوی بهاری

«زیبا علیزاده» کارآفرین برتر بهاری است که در راستای رونق تولید در کنار آموزش رایگان، با تبدیل یک حمام قدیمی به کارگاه تولیدی در شهرستان بهار، بیش از ۱۵۰ بافنده را دورادور مدیریت می‌کند و در حال حاضر اکثر تولیداتش به روسیه صادر می‌شود.

به گزارش ایوا (بهار)  به نقل از خبرگزاری فارس حمام قدیمی «بهار» را به عنوان محلی برای کارگاه انتخاب و پس از ترمیم حمام و مراحل ثبت میراث فرهنگی، یک کار سنتی را در یک محل کاملاً سنتی راه‌اندازی کرده بود؛ حالا امروز این کارگاه به یکی از مراکز دیدنی این شهر تبدیل شده است.

کهنه‌حمام شهر «بهار» به کانون گرمی برای بانوان این شهر و تولید هنر اصیل ایران‌زمین بدل شده، هنری آمیخته از رنگ و طرح که رازی به قامت خیال را رج به رج می‌بافند.

بانوی جوان بهاری دل را به این هنر قدیمی گره زده و در این حمام قدیمی کارگاه قالیبافی به راه انداخته و با تولید فرش، گلیم و گبه برای اغلب بانوان روستاهای بخش مرکزی بیش از ۸۰ درصد بانوان شغل ایجاد کرده است.

«زیبا علیزاده» کارآفرین برتر استان همدان از سال ۹۳ در این راه گام نهاده و هر ساله مصمم‌تر از گذشته پیش رفته و به تولیداتش وسعت داده است، او بیش از ۱۵۰ بافنده را دورادور مدیریت می‌کند و در حال حاضر اکثر تولیداتش به کشور روسیه صادر می‌شود.

حدود ۱۰ نفر از بافندگان در کارگاه مشغول به کار هستند و در صورتی که برای تهیه مواد اولیه دچار مشکل باشند در قالب شرکت تعاونی این مصالح را در اختیار آنها قرار می‌دهد و فرش تولید شده را می‌فروشد.

او ۱۵۰ تا ۲۰۰ بافنده دارد که در منزل به بافت قالی مشغول هستند و آموزش رایگان به شرط کار را اجرایی کرده است، اگر بافندگان وقت بگذارد ماهانه بین ۷۰۰ هزار تا یک‌میلیون تومان درآمد کسب می‌کنند.

در این آشفته بازار فرش دستبافت و مغفول ماندن این هنر اصیل، خانم علیزاده به همراه بانوان خوش‌ذوق شهرستان بهار آستین همت را بالا زدند تا این صنعت قدیمی و فراموش‌شده را در استان احیا کنند.

با این بانوی موفق همکلام می‌شویم تا بیش از پیش با این هنر کهن ایرانی و بافندگی در این کارگاه قدیمی آشنا شویم.

صادرات گبه به روسیه

او با گشاده‌رویی می‌گوید: انواع فرش دستبافت همچون قالی مهربان، نقشه‌های ماهی در ابعاد بزرگ پارچه و کوچک پارچه، دو ذرعی، نیم ذرع، چارک و قالیچه، گیل و گبه تولید می‌کنیم.

در حال حاضر بیشتر از انواع قالی و گیم بافت گبه انجام می‌دهیم به دلیل محدودیت‌های رنگ و بافت ساده در مدت زمان کوتاه‌تری بافته می‌شود و بافنده‌ها سریعتر محصول نهایی را تولید می‌کنند.

یک گبه ۱.۵ در ۲ متر ظرف یک ماه تولید می‌شود، در حالی که برای تولید فرش‌های دستبافت بزرگ‌پارچه بین ۶ تا ۹ ماه زمان نیاز است، اغلب در بافت گبه‌ها حدود پنج رنگ به کار می‌رود در حالی که در بافت قالی از ۱۷ تا ۱۲۰ رنگ استفاده می‎شود به ویژه تابلو فرش که هارمونی رنگ‌های بالایی دارد.

برای تولید گبه‌ از پشم دست‌ریس و بدون دخالت ماشین استفاده می‌کنیم، پشم‌هایی که از گوسفند چیده می‌شود بدون دخالت ماشین‌آلات به راحتی با دست ریسیده و با رنگ طبیعی خود که اغلب سفید، کرم، قهوه‌ای و در برخی از موارد مشکی بافته می‌شود، به طوری که در این گبه‌ها از رنگ شیمیایی استفاده نمی‌شود.

این تولیدات توسط یک تاجر به کشور روسیه صادر می‌شود، امیدوارم با ایجاد بستر لازم زمینه صادرات برای برند خودمان فراهم شود چراکه علاوه بر اینکه شرایطی بهتر رقم می‌خورد سود بیشتری هم به بافنده و شرکت تعاونی تعلق می‌گیرد.

این تولیدات توسط یک تاجر به کشور روسیه صادر می‌شود، امیدوارم با ایجاد بستر لازم زمینه صادرات برای برند خودمان فراهم شود

این محصولات در داخل کشور مشتری زیادی ندارد و اغلب خارج از کشور استقبال می‌شود گفتنی است تمایل مردم همدان هم فرش‌های ریزبافت قم و تبریز است در صورتی که با توجه به اقلیم جغرافیایی ما فرش‌های ریزبافت مناسب نیست اما این گبه‌ها بیشتر با آب و هوای استان ما سازگار است.

این تولیدکننده موفق ادامه می‌دهد: در حین بافت به بافنده سر می‌زنم و نظارت لازم در این زمینه انجام می‌شود از همین رو پس از اینکه قالی نهایی از دار پایین آمد، هزینه جانبی و اضافی نخواهیم داشت.

رضایت مشتری از اصالت فرش ایرانی

گاهی در بازار هزینه‌های جانبی پس از بافت از دستمزد بافنده بیشتر می‌شود اما ما این مشکل را نداریم، مشتری‌ها از کار ما راضی هستند و ما هم توان و ظرفیت لازم برای دریافت سفارشات انبوه را داریم.

مشتری‌ها از کار ما راضی هستند و ما هم توان و ظرفیت لازم برای دریافت سفارشات انبوه را داریم

در حال حاضر به صورت ماهانه بیش از ۱۰ تا ۱۵ فرش دوذرعی و پرده‌ای را از دار پایین بیاوریم به ویژه اینکه در تولید گبه چون تعداد رنگ کم و نقشه آسان است با سرعت بیشتری بافته می‌شود.

علیزاده به رمز کیفیت تولیداتشان اشاره می‌کند و می‌افزاید: مشتریان ما در روسیه از طریق دوربین و تصویر بر بافت محصولات نظارت و رضایت کامل دارند در صورتی که این محصولات در کشورهای پاکستان، افغانستان و هند هم بافته می‌شود اما تنها بافت‌های ایرانی را می‌پسندند و معتقدند اصالت فرش ایرانی را هیچ کشوری ندارد.

رمز موفقیت و کسب رضایت مشتری سرکشی مداوم در مراحل مختلف بافت است، فرش‌هایی که برای روسیه بافته می‌‎شود را در محل تعاونی می‌بافیم اگرچه فرش‌هایی هم که در خانه‌ها تولید می‌شوند هر ۲۰ سانت به ۲۰ سانت متراژ می‌گیرم و هر رج که بافته می‌شود، ارتباط برقرار می‌کنم که اگر مشکلی بود در همان لحظه برطرف کنیم و به پایان کار و پس از بافته شدن فرش موکول نشود، حتما در حین کار عیب یابی انجام می‎شود.

آرزوی احیا فرش بهار

این بانوی جوان یا تمام قوا و رعایت تمام اصول حرفه‌ای رج به رج بافت قالی را نظاره می‌کند تا محصول تولید شده دقیقا بر مبنای اصالت ایران زمین بافته شود و گویای سبقه ایران در تولید فرش باشد.

او یکی از اهداف اصلی خود را احیا نقشه فرش بهار می‌داند و اضافه می‌کند: تصمیم دارم با حمایت مسؤولان نقشه قالی بهار را به عنوان یکی از بازارپسندترین نقشه‌های فرش دستبافت در گذشته احیا کنم.

از قدیم‌الایام تجاری که برای تجارت به ایران می‌آمدند، فرش بهار و ملایر را می‌پسندیدند، یکی از دلایل بازارپسندی نقشه فرش بهار رنگ‌های خاصی است که در این قالی به کار می‌رفته همچون سرمه‌ای پرکلاغی که بدون استثنا در همه فرش‌های بهار استفاده می‌‎شد.

تصمیم دارم با حمایت مسؤولان نقشه قالی بهار را به عنوان یکی از بازار پسندترین نقشه‌های فرش دستبافت در گذشته احیا کنم

در این طرح اغلب خامه‌ها را با پیاز و برگ مو رنگ‌آمیزی می‌کردند و هرچه بیشتر استفاده می‌شده و به اصطلاح پا می‌خورد، درخشندگی خاصی پیدا می‌کرد.

این بانوی جوان تأکید می‌کند: فرش تنها کالایی است که وقتی تصمیم به خرید دارید، کفش‌ها را درمی‌آوریم، می‌نشنیم و دست می‌کشیم تا ببینیم وضعیت گوشتی آن، رنگ و تراکم آن چگونه است اما در سایر موارد خرید سرپا می‌ایستیم و کفش‌ پایمان است و می‌خریم.

بهداشت خانه در گرو فرش دستبافت

به نظرم افرادی که علاقمند به سرمایه‌گذاری هستند روی فرش سرمایه‌گذاری کنند چراکه فرش مانند طلاست و بعد از نفت مهمترین صنعت در کشور ما محسوب می‌شود. افرادی که تزیین و بهداشت خانه برایشان مهم است قطعا باید از فرشی استفاده کند که با پشم گوسفند تولید شده باشد همچنین تزیین خانه با فرش دستبافت خالی از لطف نیست.

او ادامه می‌دهد: از بچگی فرش را دوست داشتم و می‌بافتم هر چند والدینم در این زمینه سخت مخالفت می‌کردند اما به دور از چشم مادرم به کمک همسایه‌ها تابلوهایی با طرح ابتدایی می‌بافتم.

از بچگی فرش را دوست داشتم و می‌بافتم هر چند والدینم در این زمینه سخت مخالفت می‌کردند اما به دور از چشم مادرم به کمک همسایه‌ها تابلوهایی با طرح ابتدایی می‌بافتم

سال ۹۰ به فنی و حرفه‌ای مراجعه کردم و سعی کردم علمی و آکادمیک هنر فرشبافی را با علاقه وافر فرابگیرم در این راه گلیم، گپه، قالی سنتی و قالی تابلویی و درشت بافی را آموختم. در کنار دوره‌های آموزشی نحوه چله کشی، مرمت و ترمیم و رفع عیوب فرش را یادگرفتم.

در دوران آموزش متوجه شدم فرش دنیای قشنگی دارد به ویژه در بخش رنگ‌ریزی و نقاشی آن، بنابراین درس را همزمان با کار ادامه دادم و تا مقطع فوق دیپلم در رشته طراحی فرش تحصیل کردم اما متأسفانه مقطع کارشناسی این رشته در همدان ایجاد نشده و اگر بخواهم ادامه دهم حتما باید به کاشان، اصفهان یا مشهد بروم اما چون به زندگی خود تعهد دارم نتوانستم بروم.

همسرم مشوق اصلی من بود

علیزاده با اشاره به اینکه همسرم همواره کنارم بوده و مشوق اصلی من در این حرفه است می‌گوید: وقتی آدمی می‌خواهد کاری را شروع کند و دیگران می‌گویند این کار نمی‌شود، باید سماجت به خرج دهد تا به نتیجه دلخواه برسد. بسیاری از اطرافیان ابتدا به من می‌گفتند که این کار نمی‌شود و برخی از دوستان می‌گفتند با کمپوت باید بیاییم زندان ملاقات، اما خداوند کمک کرد و یکی پس از دیگری به اهدافم رسیدم.

اگرچه یکی از رموز موفقیت در این راه و تنها دغدغه‌ام این بود که به تهیدستان از سر دلسوزی پول کمک نکنیم بلکه به آن‌ها کار یاد دهیم تا درآمد کسب کنند دقیقا مانند این ضرب‌المثل «اگر می‌خواهی کسی را فقط یک روز سیر کنی، به او ماهی بده، و اگر قرار است برای همیشه ماهی داشته باشد و زندگی به او بخشی نه زنده بودن را ماهیگیری را به او بیاموز» بنابراین این افراد را به طور رایگان آموزش می‌دهیم و نخستین تولیدات آنها برای کارگاه است و در بقیه موارد به آن‌ها دستمزد پرداخت می‌شود.

او در پایان اضافه می‌کند: در کنار بافندگی و کارگاه قالیبافی تصمیم دارم چند چرخ خیاطی در محل کارگاه قرار دهیم و به تولید پوشاک بپردازیم و از بانوان علاقمند در این زمینه دعوت به همکاری می‌کنم.

باز هم بانوان توانمند همدانی طرحی نو درانداختند و با اتکا به توانایی خود دست به کاری سترگ زده‌اند، احیا صنعت فرش همدان نیازمند بانوان چیره‌دست بافنده و علاقمند قالی است تا باری دیگری جهانیان را مدهوش این هنر اصیل کند.

____________

گزارش: سولماز عنایتی

____________

انتهای پیام/